ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΕΣ

Από τα μέσα του 19ου αιώνα, που η πόλη της Καβάλας εξελίχθηκε στο σημαντικότερο εξαγωγικό κέντρο του καπνού στην Ελλάδα, το αστικό περιβάλλον μεταμορφώθηκε για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του καπνεμπορίου, που για λόγους οργανωτικούς και λειτουργικούς προχώρησε στην ανέγερση καπναποθηκών, προοριζόμενων για την αποθήκευση και την επεξεργασία του καπνού.

Οι πρώτες καπναποθήκες κτίστηκαν κοντά στη θάλασσα για να διευκολύνεται η φόρτωση από το λιμάνι και σταδιακά κατέλαβαν όλο τον παραλιακό χώρο.

Αργότερα κτίζονται καπναποθήκες και στο εσωτερικό της πόλης και μερικές φορές καταλαμβάνουν ολόκληρα τετράγωνα κυριαρχώντας στον πολεοδομικό ιστό της με την ογκώδη φιγούρα τους. Καθώς στις καπναποθήκες γινόταν η ταξινόμηση, η συσκευασία σε δέματα και η αποθήκευση καπνού, οι χώροι τους έπρεπε να είναι μεγάλοι κι ενιαίοι.

Οι πέτρινοι τοίχοι τους εξασφάλιζαν δροσιά το καλοκαίρι κι αρκετή ζέστη το χειμώνα, ώστε να μην χρησιμοποιείται θέρμανση κι επηρεάζεται η ποιότητα του καπνού.

Οι καπναποθήκες ήταν ισχυρές κατασκευές κι αυτό επαληθεύτηκε με το πέρασμα του χρόνου, αφού πολλές από αυτές διατηρούνται ακόμα σε πολύ καλή κατάσταση (σε κάποιες δεν έχει γίνει καμιά επέμβαση συντήρησης). Ίσως σε αυτό να συνέβαλε και η πολύ έξυπνη, επιτυχής και ισχυρή

αγκύρωση των δοκών τους στην περιμετρική λιθοδομή με μεταλλικές λάμες. Αυτές συνέδεαν κατά τη διαμήκη και κατά την εγκάρσια διεύθυνση δοκό και λιθοδομή, όπως φαίνεται στο σχέδιο του Αρχιτέκτονα Γιάννη Τόμπρου. Η αγκύρωση αυτή γινόταν κυρίως για λόγους αντισεισμικής προστασίας.

Ακόμα συνηθιζόταν η εναλλαγή της διεύθυνσης των δοκών, πατόξυλων και σανίδων ανά επίπεδο, ώστε το κτίριο να δένεται καλύτερα.

Ο συνολικός αριθμός των καπναποθηκών που έχουμε εντοπίσει στην Καβάλα, ανέρχεται σε 161 κτίρια με 262 διαμερίσματα (τμήμα καπναποθήκης με ανεξάρτητη σκεπή).

Περισσότερα για τις καπναποθήκες μπορείτε να βρείτε στην 3τομη πολυτελή έκδοση του ΙΚΚΙΚ εδώ